Hoe ontstaat gebitsslijtage en wat zijn de oorzaken?
Tandartsen zien steeds vaker gebitsslijtage bij hun patiënten. Dit komt voor een deel door dat mensen steeds ouder worden. Toch zien tandartsen ook onder jongeren in toenemende mate gebitsslijtage ontstaan. Veertig procent van de 16-jarigen heeft al erosieslijtage. Dit vraagt om een zorgvuldige diagnostiek en behandeling. Hoe ontstaat slijtage van het gebit nu precies? Dat is moeilijk vast te leggen omdat meerdere factoren een rol spelen. Zelden is bijvoorbeeld alleen sprake van erosie. Er zij drie verschillende vormen van slijtage: Mechanische slijtage, Chemische slijtage, Stress in het gebitselement. Tand-op-tand contact is een vorm van mechanische slijtage. Je kunt je voorstellen dat dit meerdere keren per dag gebeurt, tijdens slikken en kauwen. Dan is er ook nog tanden knarsen, ook wel bruxeren genoemd. Dat komt heel veel voor. Tanden knarsen laat zich het beste omschrijven als onbewuste mondgewoonte met niet-functioneel ritmisch drukken, duwen, klemmen en schuiven van tanden over elkaar. Bij bruxeren zijn geen van deze bewegingen onderdeel van functionele bewegingen zoals eten en/of slikken. Wat tanden knarsen veroorzaakt, is nog niet bekend. Wist je dat mensen zowel overdag als in hun slaap tanden knarsen? Daarom wordt gesproken over waak en/of slaapbruxisme. Waakbruxisme komt veel vaker voor dan slaapbruxisme. 22 tot 31 procent van de volwassenen doet aan waakbruxisme en 9 tot 15 procent van de volwassenen kampt met slaapbruxisme. Wil je weten of bij jou sprake is van bruxisme? Je kunt dit achterhalen met een app op de telefoon: Do I snore or do I grind? Slaapapneu Het onderbreken van de ademhaling tijdens de slaap voor meer dan tien seconden is een mogelijke oorzaak van bruxisme. Bij ongeveer 57 procent van de mensen die met bruxisme te maken hebben, is sprake van milde tot redelijke apneu en bij 37% ernstige apneu. Medicatie kan van invloed zijn op tanden knarsen. Zo vergroten antidepressiva de kans op slaapbruxisme. Verschillende soorten drugs doen de kans op bruxisme toenemen. De bekendste is XTC/MDMA, een drug die door vijftig procent van de festivalbezoekers wordt gebruikt. Nog altijd is vrij weinig bekend over bruxisme. Naast medicijnen kunnen stress, roken en slaapapneu van invloed zijn. Eetstoornissen De bekendste eetstoornissen zijn boulimia en anorexia nervosa. Bij anorexia nervosa is vaak sprake van ondergewicht, waarbij vreetbuien worden afgewisseld met compensatiegedrag zoals braken en laxeren. Voor die specifieke groep is dat ongeveer 2% per jaar. Alcoholisme Het drinken van te veel alcohol stimuleert reflux en / of braken. Speeksel speelt een belangrijke inwendige factor voor chemische gebitsslijtage. Naast maagzuur speelt ook speeksel een belangrijke inwendige factor voor chemische gebitsslijtage. Uitwendige factoren voor chemische slijtage zitten in alles wat van buiten de mond in komt. Behalve aan voeding kun je denken aan medicatie, drugs of omgevingsfactoren. Stress Van abfractie is sprake wanneer stukjes glazuur van de tand of kies afbreken. Uit onderzoek blijkt dat een relatie bestaat tussen gebitsslijtage en: Slaapgerelateerde orofaciale pijn Orale bevochtingsproblemen (hyposalivatie) Gastro-oesofageale reflux (GORZ) Obstructieveslaapapneusyndroom (OSAS) Slaapbruxisme.